Çocuk ve Ergenlerde Davranım Bozukluğu

Çocuk ve ergenlerde görülen ciddi bir davranışsal ve duygusal bozukluktur. Bu durum, toplumsal norm ve kurallara uymama, başkalarına veya mülklere zarar verme, yalan söyleme, hırsızlık yapma ve ciddi düzeyde saldırgan davranışlar gibi belirtilerle karakterize edilir. Bu davranışlar, çocuğun sosyal, eğitim ve aile yaşamını olumsuz etkileyebilir ve eğer tedavi edilmezse, yetişkinlikte daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Çocuk ve Ergenlerde Davranım Bozukluğunun Nedenleri

Davranım bozukluğunun nedenleri genellikle çok faktörlüdür ve genetik, biyolojik, çevresel ve sosyal faktörlerin birleşimiyle ilişkilendirilir:

• Genetik ve Biyolojik Faktörler: Ailede davranım bozukluğu veya diğer psikiyatrik rahatsızlıkların öyküsü, çocukta benzer problemlerin gelişme riskini artırabilir. Beyindeki kimyasal dengesizlikler de rol oynayabilir.
• Çevresel Faktörler: İstikrarsız aile yaşantısı, ebeveynlerin tutarsız disiplin uygulamaları, şiddet içeren aile ortamı, çocuğun davranım bozukluğu geliştirme olasılığını artırabilir.
• Psikososyal Faktörler: Akran zorbalığına maruz kalmak, sosyal reddedilme veya akran gruplarından dışlanma gibi deneyimler de bu bozukluğun gelişiminde etkili olabilir.

Çözüm Önerileri ve Tedavi Yaklaşımları

1. Bilişsel-Davranışçı Terapi (CBT): Çocukların ve ergenlerin düşünce, duygu ve davranışlarını anlamalarına ve yönetmelerine yardımcı olmak için kullanılır. Bu terapi, olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmeye ve daha uygun davranışsal tepkiler geliştirmeye odaklanır.
2. Aile Terapisi: Aile dinamiklerini geliştirmek ve ebeveynlerin çocuklarıyla daha etkili iletişim kurmalarına yardımcı olmak için önemlidir. Ebeveyn eğitim programları, ebeveynlere çocuklarının davranışlarını yönetme konusunda destek ve rehberlik sağlar.
3. Sosyal Beceriler Eğitimi: Çocuğun sosyal becerilerini ve problem çözme yeteneklerini geliştirmek, onların akranlarıyla daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına yardımcı olabilir.
4. Okul Bazlı Programlar: Okullar, davranım bozukluğu riski taşıyan çocukları erken tanımak ve müdahale etmek için önemli bir yer teşkil eder. Öğretmenlere çocukların davranışlarını yönetme konusunda eğitim vermek ve okul içinde destekleyici bir ortam sağlamak faydalıdır.

Önleyici Çalışmalar

• Erken Müdahale: Risk altındaki çocukların erken yaşta tespit edilmesi ve müdahale edilmesi, davranım bozukluğunun ilerlemesini önleyebilir.
• Toplum Destek Programları: Çocukların ve ailelerin topluluk kaynaklarına erişimini sağlamak, örneğin danışmanlık hizmetleri, eğitim programları ve sosyal aktiviteler, risk faktörlerini azaltabilir.
• Sağlıklı Ebeveynlik Uygulamaları: Ebeveynlere yönelik eğitim programları, onların çocuk yetiştirme becerilerini artırmaya ve evde istikrarlı bir ortam sağlamaya yardımcı olabilir.

Çocuk ve ergenlerde davranım bozukluğu karmaşık ve zorlayıcı olabilir, ancak uygun müdahale ve destekle yönetilebilir. Profesyonel yardım ve kapsamlı tedavi planları, bu çocukların daha uyumlu ve sağlıklı bireyler olarak gelişmelerine yardımcı olabilir.

Elvan ŞAHİN
Uzman Klinik Psikolog

Ankara EMDR Terapisi Uygulayıcısı
Ankara Oyun Terapisi Uygulayıcısı
Online / Yüz yüze Ebeveyn Danışmanlığı