Çocuklarda tükürme, vurma ve benzeri saldırgan davranışlar, ebeveynler ve eğitimciler için zorlayıcı durumlar arasında yer alır. Bu davranışlar, çocuğun duygusal durumunu, çevresel etkileri ve gelişim süreçlerini yansıtabilir. Bu yazıda, çocuklarda görülen saldırgan davranışların nedenlerini ve bu davranışlarla başa çıkma yollarını ele alacağız.

Saldırgan Davranışların Belirtileri

Çocuklarda saldırgan davranışlar şu şekillerde ortaya çıkabilir:

• Diğer çocuklara veya yetişkinlere vurma, ısırma, itme,
• Tükürme, eşyalara zarar verme,
• Sözlü saldırılar, bağırma, tehditkar sözler kullanma.

Nedenleri

Saldırgan davranışların birçok nedeni olabilir:

• Duygusal Düzensizlik: Çocuklar duygularını yönetme becerisini geliştirme sürecindedirler. Frustrasyon, kızgınlık veya hayal kırıklığı gibi güçlü duyguları yönetmekte zorlanabilirler.
• Model Alma: Çocuklar çevrelerinde gördüklerini taklit edebilirler. Eğer çocuk, evde veya medyada saldırgan davranışları model alıyorsa, bu davranışları normal olarak görebilir.
• Dikkat Çekme: Bazı çocuklar, dikkat çekmek veya istediklerini elde etmek için saldırgan davranışlar sergileyebilir.
• Sosyal ve Dil Becerilerinin Eksikliği: Çocuklar duygularını ifade etme ve sosyal becerilerini kullanma konusunda yeterli dil becerilerine sahip olmayabilirler. Bu durumda, duygularını fiziksel davranışlarla ifade etmeye yönelebilirler.

Yaş Gruplarına Göre Saldırgan Davranışlar

Küçük Çocuklar (1-3 Yaş): Bu yaş grubundaki çocuklar, özellikle dil becerileri tam olarak gelişmediğinden, duygularını fiziksel davranışlarla ifade edebilir.

Okul Öncesi Çocuklar (3-6 Yaş): Bu dönemde çocuklar sosyal becerilerini ve empati yeteneklerini geliştirmeye başlarlar. Bu süreçte, saldırgan davranışlar azalabilir ancak hâlâ görülebilir.

Okul Çağı Çocukları (6-12 Yaş): Okul çağındaki çocuklar, akran baskısı ve rekabet gibi faktörler nedeniyle saldırgan davranışlar sergileyebilir.

Yönetim Stratejileri

Olumlu Davranışları Teşvik Etme: Çocuğun olumlu davranışlarını takdir edin ve övün. Olumlu pekiştireçler, çocuğun iyi davranışları tekrarlamasını sağlar.

Alternatif Davranışlar Öğretme: Çocuğa duygularını sözlü olarak ifade etme yollarını öğretin. Rol yapma ve senaryo çalışmaları ile çocuğa uygun sosyal beceriler kazandırın.

Duygusal Düzenleme: Çocuğun duygularını tanımasına ve ifade etmesine yardımcı olacak teknikler öğretin. Derin nefes alma, sayarak sakinleşme gibi yöntemler bu süreçte faydalı olabilir.

Çevresel Düzenlemeler: Çocuğun stresli ve tetikleyici ortamlardan uzak durmasını sağlayın. Günlük rutinlerini düzenleyerek, çocuğun daha öngörülebilir ve güvenli bir ortamda kalmasına yardımcı olun.

Profesyonel Yardım: Eğer çocuğun saldırgan davranışları kontrol altına alınamıyorsa veya sıklıkla tekrarlanıyorsa, çocuk psikoloğu veya ilgili bir uzmandan yardım alın.

Elvan ŞAHİN
Uzman Klinik Psikolog

Ankara EMDR Terapisi Uygulayıcısı
Ankara Oyun Terapisi Uygulayıcısı
Online / Yüz yüze Ebeveyn Danışmanlığı